ในช่วง COVID-19 พฤติกรรมและความต้องการของผู้บริโภคเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว   ผู้ประกอบการ SMEs หรือค้าขายออนไลน์  ย่อมอยากรู้ว่าสินค้าอะไรที่ขายดีและไม่ดี  และถ้าหากสถานการณ์ยังไม่กลับมาเหมือนเดิม   ควรปรับตัวอย่างไร   ผู้ที่ให้คำตอบได้ดีที่สุดทางหนึ่ง   คือ  ผู้ที่ใกล้ชิดกับสต็อกสินค้าเพราะได้เห็นการเปลี่ยนแปลงยอดตัวเลขว่าอะไรขายออกเร็วและอะไรที่ค้างสต๊อกอยู่ คุณนิธิ  สัจจทิพวรรณ (เมฆ) CEO & Founder My Cloud Fulfillment ผู้ให้บริการคลังสินค้าออนไลน์แบบครบวงจร  มาช่วยไขข้องใจ ทั้งยังเป็นแนวทางในการทำธุรกิจและวางแผนการตลาดของแวดวงการค้าขายออนไลน์ต่อไป

ทำความรู้จัก  My Cloud Fulfillment

My Cloud Fulfillment เป็นบริการคลังสินค้าออนไลน์ ตั้งแต่จัดเก็บ-แพ็ค-ส่งสินค้า  สำหรับธุรกิจที่มีหลายช่องทางการขาย  พร้อมระบบจัดการออเดอร์ที่สามารถเชื่อมต่อกับระบบต่างๆ (API) และบริการเก็บ-แพ็ค-ส่ง  ได้ตามความต้องการ   เพียงแค่นำสต๊อกสินค้ามาเก็บไว้ที่คลังสินค้าของ My Cloud  เมื่อขายสินค้าได้แล้วทำออเดอร์ผ่านระบบคลังสินค้าออนไลน์  จากนั้น  My Cloud จะจัดการแพ็คและส่งสินค้าไปสู่ช่องทางการขายทุกช่องทางของลูกค้า  รวมไปถึงการจัดการสินค้าแบบพิเศษ เช่น  แพ็คแบบพิเศษ  QCสินค้า จัดเซ็ท  เป็นต้น  รวมทั้งยังมีระบบจัดการออเดอร์ที่สามารถเชื่อมต่อช่องทางการขายอัตโนมัติ จัดการ Supply Chain คำสั่งซื้อ และนำข้อมูลการขายมาใช้วิเคราะห์เพื่อจัดการสต๊อกได้อย่างมีประสิทธิภาพ

11 อันดับสินค้าออนไลน์ยอดขายรุ่งช่วงโควิด

คุณเมฆเล่าว่าในช่วงที่เกิดโควิดยอดจัดการออเดอร์สินค้า จากปกติ  45,000 รายการต่อวัน เพิ่มเป็น 80,000 รายการต่อวัน  บางวันมียอดถึง 100,000 รายการ  เมื่อยอดขายเพิ่มเป็นทวีคูณ ย่อมแสดงว่าความต้องการซื้อสินค้าออนไลน์มากขึ้น  แล้วสินค้าอะไรที่ขายดี

อันดับ 11  อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์

ได้แก่   ไมค์   หูฟัง   เม้าส์   คีย์บอร์ด  ปากกา  Router  เพื่อใช้ในการทำงาน

อันดับ 10  อุปกรณ์เกี่ยวกับการนอน

ได้แก่  ฟูกที่นอน  หมอน  เพราะผู้คนอยู่บ้าน ไม่ได้ออกไปไหน จึงใส่ใจในเรื่องอุปกรณ์การนอน  รวมทั้งพรหมแดนระหว่างการทำงานกับการพักผ่อนไม่สามารถแยกออกจากกันได้ชัดเจน

อันดับ 9  ผลิตภัณฑ์อาหารเสริม

ได้แก่  วิตามิน B และ C  ช่วยบำรุงสายตา  ประสาทและสมอง   เพราะคนทำงานอยู่บ้านดูหน้าจอคอมพิวเตอร์ทั้งวันจึงอยากบำรุงสายตาและสมอง  ส่วนวิตามิน C ช่วยเสริมภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย  ผลิตภัณฑ์กลุ่มนี้จึงมียอดขายเพิ่มขึ้นถึง 1.5 เท่า

อันดับ  8  ผลิตภัณฑ์คอสเมติก

ได้แก่  อายไลน์เนอร์ และรองพื้น  แม้ว่าผู้หญิงจะไม่ได้ออกนอกบ้านแต่เวลาประชุมออนไลน์ใช้วิดีโอคอลก็จะเห็นใบหน้าตัวเองดังนั้นรองพื้นจึงช่วยตอบโจทย์ให้กับผู้หญิงในเรื่องนี้   ส่วนอายไลน์เนอร์เพราะทุกคนใส่หน้ากาก ดวงตาจึงเป็นส่วนสำคัญที่สุดบนใบหน้าผู้หญิง  รวมทั้งช่วงนี้ผู้ขายจัดโปรโมชั่นอย่างหนักทำให้ยอดซื้อเพิ่มขึ้นมาก

อันดับ 7  อุปกรณ์ทำความสะอาด

ได้แก่   น้ำยาล้างจาน  ทิชชู  ผงซักฟอก   ในส่วนผงซักฟอกมียอดขาย 3,000 ชิ้นภายใน 10 นาที  ที่สำคัญขายแบบแพ็คคู่  2 ถุง 18 กิโล  ซื้อแบบเหมาจะถูกกว่าซื้อแยก  สิ่งนี้สะท้อนให้เห็นมุมมองของผู้บริโภคในเรื่องความคุ้มค่าและราคา

อันดับ 6  ขนมถุง  อาหารแห้ง  น้ำอัดลม

เนื่องจากคนอยู่กับบ้านจะออกไปร้านสะดวกซื้อก็กลัวโควิด  แถมในมาร์เก็ตเพลสอย่าง Lazada หรือ Shopee มีการทำโปรโมชั่นที่ถูกกว่าร้านทั่วไปถึง 30-40% ทำให้คนสั่งซื้อมากขึ้น  และของพวกนี้สามารถเก็บไว้ได้นาน

อันดับ  5  สินค้าอุปโภคที่ใช้ในชีวิตประจำวัน

ได้แก่   สบู่   ยาสีฟัน  แปรงสีฟัน  เพราะปกติซื้อตามซุปเปอร์มาร์เก็ต  ช่วงโควิดจึงเปลี่ยนมาซื้อออนไลน์

อันดับ  4  ของใช้จำเป็นสำหรับเด็ก

ได้แก่   ผ้าอ้อมเด็ก  ของเล่นเด็ก  จุกนม  เป็นของจำเป็นของลูก ที่สำคัญที่สุดสำหรับพ่อแม่

อันดับ 3  อุปกรณ์สำหรับทำอาหาร

ได้แก่   หม้อทอดไร้น้ำมัน  เครื่องปิ้งขนมปัง  หม้ออบ   ถุงซิปล็อก   เพราะคนในยุคนี้ทานข้าวนอกบ้านเป็นประจำ  แต่เมื่อไม่ได้ไปไหนสั่งอาหาร Delivery มากินทุกมื้อก็สิ้นเปลือง  ทำให้เกิดไลฟ์สไตล์ทำกับข้าวกินเองเลยต้องหาอุปกรณ์ช่วย มั่นใจได้ในความสะอาด และยังเป็นกิจกรรมที่ทำร่วมกันภายในครอบครัว

อันดับ 2  อุปกรณ์ป้องกันโควิด

ได้แก่   เครื่องยิงวัดไข้   ถุงมือยาง  หน้ากากอนามัย  แอลกอฮอร์  อุปกรณ์เหล่านี้มียอดขายเติบโตถึง 600% เพราะใช้ทุกวันและแต่ละคนจะมีมากกว่า 1 ชิ้น  โดยช่วงที่เกิดโควิดใหม่ๆ สต็อกสินค้านี้มียอดเข้ามาเท่าไหร่ก็ขายออกหมด  แต่ ณ  ตอนนี้ ยอดขายเริ่มลดลงเพราะเริ่มอิ่มตัว  ความต้องการลดลงเรื่อยๆ  และหาซื้อได้ง่ายมากขึ้น

อันดับ 1  สมุนไพรไทย

ได้แก่   แคปซูลฟ้าทะลายโจรของอภัยภูเบศร  ยอดขายโตถึง  830% และมียอดรีออเดอร์เข้ามาเรื่อยๆ เพราะฟ้าทะลายโจรมีสรรพคุณแก้หวัด แก้ไข้  เจ็บคอ แม้ไม่ได้ใช้รักษาโควิดแต่ก็เป็นสมุนไพรพื้นบ้านที่คนไทยรู้จักและใช้กันอยู่ จึงมียอดขายสูงสุด

จาก 11 อันดับสินค้าที่มียอดขายดีในช่วงนี้จะเห็นว่าได้ว่าพฤติกรรมการซื้อออนไลน์ของผู้บริโภคช่วงโควิดจะให้ความสำคัญและใส่ใจการซื้อของใช้ที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต  เรื่องสุขภาพ  การกินการอยู่   การสร้างความสุขเมื่อต้องอยู่ที่บ้าน

11 อันดับสินค้าออนไลน์ยอดขายร่วงช่วงโควิด

อันดับ  11  สินค้าลายลิขสิทธิ

เช่น  แก้ว  ปากกา  เป็นต้น  เนื่องจากลายลิขสิทธิ์มีราคาสูงกว่าสินแบบเดียวกันที่ไม่มีลิขสิทธิ์ คนจึงเลือกซื้อของที่ถูกกว่า

อันดับ  10  ผลิตภัณฑ์บำรุงผม เซรั่ม

เนื่องเพราะคนไม่ได้ออกจากบ้านไม่จำเป็นต้องบำรุงหรือจัดแต่งทรงผม  ทำให้ยอดขายลดลง

อันดับ 9  อุปกรณ์ออกกำลังกายใน Fitness

เนื่องจากคนไป Fitness ไม่ได้  จึงเลือกออกกำลังกายที่บ้านแบบเบาๆ เช่น โยคะ

อันดับ  8  สินค้าที่เกี่ยวเนื่องกับงานแต่งงาน

ได้แก่  การ์ด  ของชำร่วย  เสื้อสูทผู้ชาย  เนื่องจากการจัดงานถูกเลื่อนออกไปไม่มีกำหนด

อันดับ 7  เสื้อผ้าแฟชั่นเด็ก

ได้แก่   ชุดซุปเปอร์ฮีโร่   ชุดเจ้าหญิงกระโปรงฟูฟ่อง   เพราะพ่อแม่ผู้ปกครองจะซื้อเฉพาะของที่จำเป็น  รวมทั้งเป็นช่วง Social Distancing  ไม่ได้พาลูกไปเที่ยวหรือออกนอกบ้าน  จึงไม่จำเป็นต้องซื้อสินค้าประเภทนี้

อันดับ  6  กระเป๋าแฟชั่น

ได้แก่  กระเป๋าหนัง   กระเป๋าแบรนด์จากดีไซน์เนอร์  เพราะคนไม่ได้ออกนอกบ้าน การใช้กระเป๋าจึงลดลง รวมถึงกระเป๋าเป็นสินค้าคงทนสามารถใช้ซ้ำได้ไม่จำเป็นต้องซื้อบ่อยๆ

อันดับ  5  อุปกรณ์จัดงานปาร์ตี้

ได้แก่   แก้ว   ไฟประดับ  ชุดไดโนเสาร์จำลอง  งานอีเว้นท์ต่างๆ  ถูกยกเลิก

อันดับ  4  อุปกรณ์เกี่ยวกับการถ่ายภาพ

ได้แก่  กล้อง  อุปกรณ์เกี่ยวกับกล้อง  เพราะคนไม่ได้ไปท่องเที่ยวหรือออกนอกบ้าน ทำให้ไม่มีความต้องการที่ต้องใช้สินค้าประเภทนี้

อันดับ 3  สินค้ากลุ่มกระเป๋าเดินทาง

ทั้งแบรนด์ไทยและต่างประเทศ  กระเป๋า Backpacker  รวมไปถึงถุงใส่เสื้อผ้าสุญญากาศ  เนื่องจากการล็อคดาวน์ทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ  ทำให้ผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับการเดินทางไม่มียอดสั่งซื้อ

อันดับ 2  รองเท้าแฟชั่น

ได้แก่  รองเท้าส้นสูง   รองเท้าหนัง   รองเท้า Outdoor  ซึ่งเป็นสินค้าที่มีราคาแพง

อันดับ  1  ชุดว่ายน้ำ แว่นตากันแดด

ในอดีตขายดีมากเพราะคนไปเที่ยวทะเล  ไปสระว่ายน้ำ   มีที่ให้ใส่ถ่ายรูป  แต่ตอนนี้ไลฟ์สไตล์คนเปลี่ยนทำให้สินค้าประเภทนี้ขายไม่ได้เลย บ้างร้านต้องปิดตัวไป

5  อันดับสินค้าขายดีที่ไปได้ต่อ

หลังจากคุณเมฆได้เล่าถึง  11 อันดับสินค้าออนไลน์ยอดขายรุ่ง - ร่วง  ในช่วงโควิด แน่นอนว่า Product Life Cycle แต่ละสินค้าก็ไม่เหมือนกัน  และไม่ใช่ทุกประเภทที่ขายดีตลอด  เมื่อถามว่าสินค้าอะไรที่คาดว่ายังมีความต้องการต่อไปอีก  คุณเมฆมองว่า

1. อุปกรณ์ที่เกี่ยวกับการทำอาหารเนื่องไลฟ์สไตล์ของคนเปลี่ยนไปและใส่ใจเรื่องสุขอนามัยมากขึ้น
2. สินค้าอิเล็กทรอนิกส์  เพราะเคยชินกับการใช้เทคโนโลยีในช่วงกักตัว
3. อุปกรณ์เกี่ยวกับการนอน  เพราะยังต้องกักตัวกันอีกนาน
4. ผลิตภัณฑ์อาหารเสริม  เพราะคนเริ่มตระหนักว่าสุขภาพเป็นสิ่งสำคัญ
5. ผลิตภัณฑ์สมุนไพรไทย  จากวิกฤตทำให้เห็นว่าสมุนไพรไทยได้รับการยอมรับทั้งจากชาวไทยและต่างชาติ ซึ่งหากมีการบริหารจัดการมีมาตรฐานระดับสากลสินค้าพวกนี้จะสามารถไปต่อได้อีก  และยังมีราคาที่เข้าถึงง่ายกว่าผลิตภัณฑ์จากต่างประเทศ

ขายของออนไลน์ สร้างยอดขายได้ถ้ารู้สิ่งนี้

เคล็ดลับที่ผู้ประกอบการ SMEs และค้าขายออนไลน์จะประสบความสำเร็จ  ควรประกอบไปด้วย

1. การบริหารสต๊อกสินค้า :  ต้องรักษาสมดุลระหว่าง  Opportunity Cost กับ Sunk Cost ให้ได้   มีความยืดหยุ่น  สามารถปรับตัวได้เร็ว   อย่าลงทุนเยอะ  เพราะพฤติกรรมของผู้บริโภคเปลี่ยนแปลงเร็วมาก
   
   
2. มี Data ที่ดี :  ในช่วงโควิดการคาดการณ์ยอดขายสินค้าไม่เหมือนในอดีต  พยากรณ์ได้ยากขึ้น  ต้องรู้ว่าทำอะไรแล้วยอดขายขึ้น  เจ้าของกิจการทำอย่างไรจะเข้าถึงลูกค้าและรู้ข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว  ต้องใช้ Data บริหารจัดการสต๊อกสินค้าที่เหมาะสมเพื่อไม่ทำให้เสียโอกาสในการขาย
   
   
3. มี Out Source เป็นผู้ช่วย :  งานที่ไม่ถนัดไม่ควรทำเอง  เช่น  บัญชี   สต๊อกสินค้า  การแพ็ค-ส่งสินค้า เป็นต้น ควรเอาเวลาไปใส่ใจลูกค้าหรือคิดสร้างสรรค์การตลาด
   
   
4. รักษาฐานลูกค้า :  ทำอย่างไรให้ลูกค้ากลับมาซื้อสินค้าซ้ำและบอกต่อ โดยไม่ต้องเสียค่าโฆษณา เพราะการขายออนไลน์ในตอนนี้ไม่ง่ายเหมือนในอดีตที่ผ่านมา
   
   
5. เข้าใจลูกค้า : หาความต้องการที่แท้จริงว่าคืออะไร  ไลฟ์สไตล์เปลี่ยนไปแบบไหน จะแก้ปัญหาให้ลูกค้าอย่างไร  เช่น ชุดไดโนเสาร์ขายไม่ออกเพราะคนไม่จัดอีเว้นท์  ไม่มีงานปาร์ตี้  ลองเสิร์จหาข้อมูลในต่างประเทศมีคนใส่ชุดไดโนเสาร์ออกไปแจกหน้ากากอนามัย  ช่วยป้องกันโควิดแถมสร้างความสุขให้ผู้พบเห็น  ตัวอย่างนี้สามารถหยิบมาทำตลาดกระตุ้นยอดขายได้
   
   
6. เข้าใจ Channel ให้ดี : ถ้าอยู่ใน Marketplace ใน Platform ต่างๆ ถือเป็นจุดเริ่มต้นให้ลูกค้ารู้จัก  หลังจากนั้นจะทำอย่างไรให้ลูกค้ากลับมาซื้ออีก  มีช่องทางไหนอีกบ้าง  แต่ละช่องทางมีวิธีการที่ไม่เหมือนกัน
   
   
7. แม้ว่าสินค้าที่ขายจะอยู่ในกลุ่มขายดี : แต่ก็เป็นดินแดน Red Ocean เพราะมีคู่แข่งเข้ามามาก  ไม่ควรเน้นเรื่องสงครามราคาเพราะสุดท้ายจะอยู่กันไม่ได้  ควรรักษาฐานลูกค้าเดิมให้ดี   เน้นสร้างสรรค์สินค้าให้มีเอกลักษณ์ตรงความต้องการ เช่น หน้ากากอนามัยในช่วงแรกเป็นแบบเรียบไม่มีสีสัน  ตอนนี้กลายเป็นแฟชั่น  ผู้ผลิตควรคิดแบบหรือลวดลายให้ตรงความต้องการผู้ซื้อก็จะทำให้ไม่ต้องไปแข่งในด้านราคาและมีจุดขาย
   
   
8. การทำโปรโมชั่น เช่น  ขายยกลัง หรือซื้อ 1 แถม 1  ยังช่วยกระตุ้นยอดขายได้เพราะผู้บริโภคช่วงนี้เน้นเรื่องราคาและความคุ้มค่า  โดยเฉพาะสินค้าประเภทอุปโภคบริโภคที่สามารถซื้อเก็บตุนไว้ได้นานเหมาะกับการทำโปรโมชั่นประเภทนี้
   

ก่อนจากกันคุณเมฆได้ให้กำลังใจผู้ประการการ SMEs และขายออนไลน์ว่า  เคยเห็นสินค้าผ่านตามากกว่า 100,000 รายการ   สินค้า  SMEs ไทยดีไม่แพ้ชาติใดในโลก  แต่ต้องพัฒนาตัวเอง  พัฒนาผลิตภัณฑ์  ศึกษาหาข้อมูล  เรียนรู้ทำความเข้าใจลูกค้าว่าเปลี่ยนแปลงอย่างไร  สินค้าขายไม่ได้ก็อย่าท้อใจลองกลับมานั่งทบทวนดูว่าจะพัฒนาอย่างไร   ถ้าหากเข้าใจลูกค้า  รู้ใจลูกค้าแล้ว  มั่นใจว่า  SMEs ไทยจะก้าวไปได้ไกลกว่านี้อย่างแน่นอน. #The Game of SME Throne

ที่มา : SCBTV Top 11 สินค้าออนไลน์รุ่งและร่วงช่วงโควิด  ทาง Facebook SCB Thailand วันที่11พฤษภาคม 2563