เรื่องการเงินเกี่ยวพันกับชีวิตคนเราตั้งแต่เกิด และสำคัญกับคนทุกเพศทุกวัย สำหรับครอบครัวที่มีเด็ก การพูดคุยสื่อสารเรื่องการเงินกับลูก นับเป็นก้าวแรกในการสร้างความรู้เรื่องการเงิน (Financial Literacy) ที่จะเป็นพื้นฐานความคิดเรื่องการใช้จ่ายบริหารจัดการเงินในชีวิตประจำวัน มาดูกันว่าคุณพ่อคุณแม่ควรพูดคุยเรื่องการเงินกับลูกอย่างไร ประเด็นไหนบ้าง เพื่อการพัฒนา Mindset เรื่องการเงินที่ดีเมื่อเขาเติบโตเป็นผู้ใหญ่ในอนาคต

โฟกัสที่คุณค่า

สิ่งสำคัญของการพูดคุยเรื่องเงิน คือประเด็นการใช้เงินอย่างคุ้มค่าที่สุด ซึ่งคุณพ่อคุณแม่ต้องอธิบายถึงเหตุและผลในการใช้จ่ายเงินในเรื่องต่างๆ และการเก็บออมด้วย เช่น ต้องเก็บสะสมเงินเพื่อใช้ผ่อนบ้าน หรือใช้จ่ายค่าเล่าเรียน อีกทางหนึ่งคือการพูดให้ฟังถึงการใช้เงินตามงบประมาณที่ตั้งไว้ และการไม่เป็นหนี้ ด้วยภาษาง่ายๆ ว่าถ้าเราใช้จ่ายไม่เกินเงินที่เราหาได้ จะช่วยให้เราไม่ต้องกังวลใจเรื่องหนี้ และมีความสุขกับชีวิต ทั้งนี้ แม้เด็กๆ อาจจะยังไม่เข้าใจเรื่องตัวเลขมากนัก แต่พวกเขาก็สามารถเข้าใจได้ว่าการตัดสินใจใช้เงินในเรื่องต่างๆ จะส่งผลต่อชีวิตของเขา

คุยกันทั้งครอบครัว

ทุกเรื่องที่เกี่ยวกับเงิน ทั้งการวางแผนบริหารเงินและการใช้จ่าย ควรเป็นสิ่งที่สมาชิกทุกคนในครอบครัวมีส่วนร่วมและรับรู้ร่วมกัน แน่นอนว่าพ่อแม่เป็นคนตัดสินใจเป็นหลัก แต่ลูกก็ควรได้แสดงความคิดเห็นด้วย เพราะเขาก็ต้องได้รับผลกระทบจากทุกการตัดสินใจของพ่อแม่ เช่นเดียวกันว่าเมื่อมีเรื่องดีๆ เกิดขึ้น เช่น ปิดหนี้ผ่อนรถได้ก่อนกำหนด หรือเก็บเงินได้ตามเป้าหมาย เด็กๆ ก็ควรมีส่วนร่วมในการฉลองเช่นเดียวกัน ซึ่งพ่อแม่ก็ถือโอกาสอธิบายให้ฟังว่า การที่ต้องตัดค่าใช้จ่ายไม่จำเป็นบางส่วนไป ก็เพื่อจะได้ปิดหนี้รถได้เร็วขึ้น ไม่ต้องจ่ายค่าผ่อนรถอีกต่อไป

ทำให้เห็นเป็นรูปธรรม

เรื่องเงินถ้าพูดลอยๆ ลูกอาจไม่เห็นภาพ ลองเอาบิลค่าใช้จ่ายในบ้านแต่ละเดือนมาให้ลูกดู เช่นบิลค่าไฟ บิลค่าน้ำ บิลซื้อของเข้าบ้าน แล้วอธิบายให้ลูกฟังว่าค่าใช้จ่ายต่างๆ มาจากไหนบ้าง แล้วลองมาระดมสมองคิดหาวิธีว่าจะลดค่าใช้จ่ายเหล่านี้ได้อย่างไร เช่นปิดไฟเมื่อออกจากห้อง เปิดแอร์ดึกขึ้นกว่าเดิม ซื้อของกินแนว Junk Food น้อยลง ฯลฯ  แล้วลองดูว่าตัวเลขบิลค่าไฟเดือนหน้าจะลดลงหรือไม่ การทำอย่างนี้จะช่วยให้เด็กเห็นเป็นรูปธรรมว่าการตัดสินใจเลือกทำสิ่งต่างๆ ภายในบ้าน ทำให้ค่าใช้จ่ายลดลงได้จริง

ให้ลองหาเงินเอง

ที่สุดแล้ว การให้เด็กมีประสบการณ์ตรงเกี่ยวกับการเงินด้วยตัวเอง เป็นวิธีสร้างความเข้าใจได้ดีที่สุด ดังนั้นควรส่งเสริมให้ลูกหารายได้พิเศษด้วยตัวเอง โดยพูดคุยทำความเข้าใจเป้าหมายว่าจะเอาเงินที่หามาได้ไปทำอะไร เช่น เอาไปใช้ในระยะสั้น เช่นซื้อของเล่น ขนม หรือมีเป้าหมายใหญ่ไกลกว่านั้น เช่น เอาไปซื้อเครื่องเกม มือถือเป็นต้น การพูดคุยลักษณะนี้จะช่วยปูแนวคิดวัตถุประสงค์การใช้เงินในระยะสั้น และระยะยาว ให้เด็กเข้าใจและตัดสินใจว่าจะเลือกใช้เงินตามวัตถุประสงค์แบบไหน แล้วการใช้จ่ายเงินที่อยู่ตรงหน้า จะทำให้เขาต้องใช้เวลามากขึ้นที่จะบรรลุเป้าหมายในระยะยาว นอกจากนี้ คุณพ่อคุณแม่ควรพูดคุยปลูกฝังเรื่องการใช้เงินเพื่อการกุศล ด้วยว่าเขาอยากแบ่งปันเงินที่มีให้กับอะไร เช่น คนด้อยโอกาส  สัตว์เลี้ยง สิ่งแวดล้อม เป็นต้น

การพูดคุยและประสบการณ์ตรงที่เด็กได้รับ จะเป็นสิ่งที่ช่วยก่อรูปสร้างความเข้าใจและมุมมองที่เขามีต่อเงิน ทั้งการใช้จ่ายอย่างรู้คุณค่า การเก็บออมเพื่อเป้าหมายในอนาคต การประหยัดลดค่าใช้จ่าย ฯลฯ ซึ่งจะพัฒนาไปเป็นแนวคิดและวินัยการเงินที่ดี ซึ่งจะติดตัวเขาไปตลอดชีวิต

สนใจเปิดบัญชีเงินฝากโบนัส/บัญชีเงินฝากระยะยาว 24 เดือน รับดอกเบี้ยเงินฝากแบบไม่หักภาษี คลิกที่นี่

อ้างอิง
https://www.360financialliteracy.org/Topics/Spending-Saving/The-Basics/Talking-to-Your-Kids-about-Money