Let it Be : เมื่อหลับพร้อมคำว่า ‘ทำไม’ จึงพบคำว่า ‘ให้เป็นไป’ เมื่อตื่นนอน

เรื่อง: เผ่าจ้าว กำลังใจดี


Hi-Lights:

  • พอล แมคคาร์ทนี่ย์ เห็น แมรี่-แม่ของเขาที่จากไปด้วยโรคมะเร็งตั้งแต่เขาอายุได้สิบสี่ปี เดินเข้ามาโอบกอดเขาและบอกกับเขาด้วยถ้อยคำสำคัญว่า “มันจะไม่เป็นไรหรอก ปล่อยให้มันเป็นไปเถอะนะ” ด้วยเหตุนี้เองที่เนื้อเพลงของ Let It Be พอล ตั้งใจขึ้นต้นเพลงของเขาว่า ‘When I find myself in times of trouble, Mother Mary comes to me Speaking words of wisdom, let it be’
  • ไม่ว่าจะเวอร์ชั่นไหน หรือใครเป็นคนทำ ‘Let It Be’ ยังคงเป็นเพลงที่ทรงพลัง มากพอที่นิตยสาร Rolling Stone จะยกให้เพลงนี้ติดอันดับ 20 ใน 500 เพลงยอดเยี่ยมตลอดกาล จากการจัดอันดับในปี 2004


เมื่อพูดถึงศิลปินหรือวงดนตรีที่ยิ่งใหญ่คงไม่มีใครปฏิเสธว่าชื่อแรกที่ควรนึกถึงคือ The Beatles วงดนตรีแห่งเมืองลิเวอร์พูลจากประเทศอังกฤษ วงเดียวกับที่พ่อแม่ลุงป้าน้าอาชอบเรียกว่า ‘สี่เต่าทอง’ นั่นแหละ


The Beatles เป็นวงดนตรีที่ยิ่งใหญ่ ไม่สิ เราควรพูดว่าพวกเขาเป็นวงดนตรีที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในโลกต่างหาก นับจนวันนี้ (อาจรวมไปถึงวันหน้า) ยังไม่มีวงดนตรีวงไหนประสบความสำเร็จทางกว้าง (ยอดขาย) และทางลึก (ความสร้างสรรค์และคุณค่าทางสุนทรียศิลป์) ได้มากไปกว่าวงดนตรีของ จอห์น เลนนอน, พอล แมคคาร์ทนี่ย์, จอร์จ แฮริสัน และริงโก สตาร์ อีกแล้ว


สิ่งที่ทำให้ The Beatles ยิ่งใหญ่และครองใจนักฟังเพลงทุกยุคทุกสมัยตั้งแต่รุ่นที่ฟังจากแผ่นเสียง ฟังจากคาสเสตต์เทป ฟังจากแผ่นซีดี ดาวน์โหลด และสตรีมมิ่ง ก็คือพวกเขาไม่ได้มีเพลงที่สร้างความเปลี่ยนแปลง แค่เพลง-สองเพลง แต่พวกเขามีเพลงแบบพลิกฟ้าขยับแผ่นดินที่ว่านี้อยู่เต็มไปหมด


แต่หนึ่งในนั้น ย่อมต้องมีเพลง ‘Let It Be’เพลงจากอัลบั้มชื่อเดียวกันและเป็นอัลบั้มอย่างเป็นทางการชุดสุดท้ายของวงในปี 1970


หลังจากประสบความสำเร็จอย่างถล่มทลายแบบที่ทำให้วงการเพลงเปลี่ยนโฉมหน้าไป และไม่เหมือนเดิมอีกเลย ในต้นทศวรรษที่ 60 The Beatles ผันตัวเองจากวงดนตรีบับเบิลกัม ป๊อบร็อค ซึ่งรับอิทธิพลข้ามฟากมหาสมุทรแอตแลนติกเหนือมาจากศิลปินร็อคแอนด์โรลยุค 50 อย่าง บัดดี ฮอลลี มาสู่การเป็นวงดนตรีร็อค ไซคีเดลิกท่ามกลางบรรยากาศอบอวลของบุปผาชนและกลิ่นอายสันติภาพ ช่วงเวลาระหว่างนั้นความสำเร็จถั่งโถม The Beatles ไม่รู้หยุดหย่อน


ปรากฏการณ์แล้วปรากฏการณ์เล่าถูกจดจารจากนักบันทึกประวัติศาสตร์เพลง ไม่แปลกที่หลายคนพูดทำนองประกาศว่าพวกเขายิ่งใหญ่กว่าพระเจ้า!


ใครจะล่วงรู้ว่าท่ามกลางความสำเร็จมากมายนั้น The Beatles ต้องเผชิญปัญหามากมายไม่แพ้กัน


ทั้งปัญหาความแตกร้าวภายในวงที่จอห์น เลนนอนเป็นผู้นำมันมาในรูปแบบของสตรีญี่ปุ่นนามโยโกะ โอโน่ ทั้งปัญหาการประสานงาทางอัตตาระหว่าง จอห์น เลนนอน และ พอล แมคคาร์ทนี่ย์ สองนักแต่งเพลงหลักของวง ไหนปัญหาส่วนตัวของแต่ละคนอีกมาก

พอล แมคคาร์ทนี่ย์ ก็เป็นหนึ่งในคนที่มีปัญหาเกิดขึ้นภายในใจ เมื่อเขาพบว่าโลกใบนี้มีคำถามมากมายที่ยังไม่มีใครตอบ ทำไมมนุษย์จึงเกลียดชังกัน ทำไมจึงต้องมีสงคราม ทำไมความทุกข์เศร้าจึงไม่จางหายไป ทำไมความสุขไม่ยั่งยืน ทำไมความสำเร็จไม่นำชีวิตอันสุขสงบมาให้ ทำไมเพื่อนจึงเปลี่ยนไป ทำไมและทำไม ฯลฯ


นานาคำว่าทำไมสะสมอยู่ในใจของเซอร์พอล จนกระทั่งคืนหนึ่ง


คืนหนึ่งคืนนั้น ในความฝัน พอล เห็น แมรี่-แม่ของเขาที่จากไปด้วยโรคมะเร็งตั้งแต่เขาอายุได้สิบสี่ปี เดินเข้ามาโอบกอดเขาและบอกกับเขาด้วยถ้อยคำสำคัญว่า “มันจะไม่เป็นไรหรอก ปล่อยให้มันเป็นไปเถอะนะ”


“เป็นเรื่องที่ดีมากที่ผมได้พบท่านอีก ผมรู้สึกปลาบปลื้มที่ฝันแบบนั้น มันทำให้ผมเกิดความคิดที่จะเขียนเพลง Let It Be” แมคคาร์ทนี่ย์กล่าวในการให้สัมภาษณ์หลังจากนั้น


ด้วยเหตุนี้เองที่เนื้อเพลงของ Let It Be พอล ตั้งใจขึ้นต้นเพลงของเขาว่า ‘When I find myself in times of trouble, Mother Mary comes to me Speaking words of wisdom, let it be’


ว่ากันผิวเผิน ดูเหมือน พอล จงใจให้เพลงนี้เป็นอนุทินส่วนตัวระหว่างตัวเขากับแม่ แต่ที่แท้ก็อาจเป็นได้ว่า ‘Let It Be’ คือการปลอบประโลมทำความเข้าใจโลกระหว่าง ‘เขา’ กับ ‘ตัวเอง’


ในโมงยามที่พบว่าชีวิตเต็มไปด้วยปัญหาและอุปสรรค ‘คุณแม่แมรี่’ ปรากฏกายในภาพฝัน ทั้งหมดนั้นอาจเป็นกลไกของพลังงานไฟฟ้าในสมองที่ พอล แมคคาร์ทนี่ย์ สร้างขึ้นเพื่อให้ตัวเองเข้าใจโลกมากขึ้น ทะลุทะลวงทำลายคำว่า ‘ทำไม’


‘Let It Be’ ได้รับการบันทึกเสียงครั้งแรกสามวันให้หลังวันขึ้นปีใหม่ปี 1969 ที่ทวิคเกนแนม สตูดิโอ ซึ่งพวกเขาใช้ถ่ายทำหนังสารคดีเรื่อง “Let It Be’ พอล ร้องและเล่นเปียโน แล้วอัดด้วยเครื่องเล่นเทปโมโน


5 วันหลังจากนั้นพวกเขาจะเริ่มทำเพลงนี้กันและจนมาสิ้นสุดพร้อมบันทึกเสียงในวันที่ 23 มกราคม ที่แอปเปิ้ล สตูดิโอของพวกเขาเอง และทำมาสเตอร์ในวันที่ 31 มกราคม


‘Let It Be’ วางจำหน่ายในรูปแบบซิงเกิ้ลในวันที่ 6 มีนาคม ในปีนั้น จอร์จ มาร์ติน โปรดิวเซอร์คู่บุญที่ปลุกปั้นพวกเขาจนโด่งดังมีชื่อในฐานะผู้ควบคุมการผลิต จอร์จ เป็นคนแนะนำให้ใส่เครื่องออร์เคสตราและมีเสียงร้องประสานอยู่เบื้องหลัง


เจ้าของเสียงร้องประสานก็ไม่ใช่ใครอื่น เธอคือลินดา แมคคาร์ทนี่ย์ ภรรยาของพอลนั่นเอง


ซิงเกิ้ล ‘Let It Be’ ประสบความสำเร็จมหาศาลและอย่างถล่มทลายอีกครั้ง มันเป็นซิงเกิ้ลอันดับหนึ่งในอเมริกา, เยอรมัน, อิตาลี นอร์เวย์ และออสเตรเลีย และได้อันดับสองในอังกฤษบ้านเกิด ที่สำคัญมันกลายเป็นชื่ออัลบั้มชุดสุดท้ายของวง เพราะหลังจากนั้น คำตอบในความฝันของพอล แมคคาร์ทนี่ย์ ก็บอกให้เขาตัดสินใจยุติบทบาทของตนในฐานะสมาชิก The Beatles พอลประกาศออกจากวงท่ามกลางข่าวซุบซิบว่าเขารับไม่ได้ที่จอห์น พาโยโกะ โอโน่ ภรรยาใหม่มายุ่มย่ามในวงมากเกินไป และถือเป็นการปิดฉากวงดนตรีที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในโลกเพราะหลังจากนั้น The Beatles ที่ไม่มีพอล ก็ไม่เคยเกิดขึ้นจริง จอห์น, จอร์จ และริงโก แยกย้ายกันไปตามหนทางของตน


บางที ในระหว่างบรรยากาศแห่งการแยกย้ายเศร้าสร้อย และท่ามกลางคำว่า ‘ทำไม’ ของแฟนเพลงนั้น คำของ ‘คุณแม่แมรี่’ ที่ว่า ‘There will be an answer, let it be’ อาจไม่เพียงปลอบประโลม พอล แมคคาร์ทนี่ย์เพียงคนเดียว หากแต่ใช้ปลอบใจทุกคนที่เกี่ยวข้องกับ The Beatles ไม่เว้นแม้แต่แฟนเพลง ทำไม The Beatles ต้องแยกย้ายน่ะเหรอ? มันคงมีคำตอบอยู่แหละ ปล่อยให้มันเป็นไปก่อน

หลังจากนั้น ‘Let It Be’ ก็กลายเป็นหนึ่งในคลาสสิกแทร็คของวงและของโลก มันได้รับการทำซ้ำและคัฟเวอร์นับครั้งไม่ถ้วน หนึ่งในการทำซ้ำครั้งสำคัญได้แก่ปี 2003 ที่ฟิล สเปคเตอร์ พ่อมดแห่งเสียงนำเพลงนี้และอัลบั้มนี้มาทำใหม่ในอัลบั้ม ‘Let It Be…Naked’ ซึ่งมีเสียงแว่วว่าพอล ไม่ชอบเวอร์ชันนี้นัก


แต่ไม่ว่าจะเวอร์ชั่นไหน หรือใครเป็นคนทำ ‘Let It Be’ ยังคงเป็นเพลงที่ทรงพลัง มากพอที่นิตยสาร Rolling Stone จะยกให้เพลงนี้ติดอันดับ 20 ใน 500 เพลงยอดเยี่ยมตลอดกาล จากการจัดอันดับในปี 2004


อาจเพราะท่วงทำนองที่เรียบง่ายแต่ไพเราะ อาจเพราะเนื้อหาที่เรียบง่ายและลึกซึ้ง หรืออาจเพราะมันเป็นเพลงที่ตอบคำถามทุกคำถามในชีวิต ทั้งหมดทำให้ ‘Let It Be’ กลายเป็นเพลงแห่งปาฏิหาริย์


ปาฏิหาริย์ที่เราได้รับรู้ว่า คำตอบสุดท้ายในทุกคำถามของโลกใบนี้ช่างเรียบง่าย

‘Let It Be’

ปล่อยให้มันเป็นไป



เนื้อเพลง Let it Be

When I find myself in times of trouble

Mother Mary comes to me

Speaking words of wisdom, let it be.

And in my hour of darkness

She is standing right in front of me

Speaking words of wisdom, let it be.

Let it be, let it be.

Whisper words of wisdom, let it be.

And when the broken hearted people

Living in the world agree,

There will be an answer, let it be.

For though they may be parted there is

Still a chance that they will see

There will be an answer, let it be.

Let it be, let it be. Yeah

There will be an answer, let it be.

And when the night is cloudy,

There is still a light that shines on me,

Shine on until tomorrow, let it be.

I wake up to the sound of music

Mother Mary comes to me

Speaking words of wisdom, let it be.

Let it be, let it be.

There will be an answer, let it be.

Let it be, let it be,

Whisper words of wisdom, let it be.

ฟังเพลง Let it Be

https://www.youtube.com/watch?v=eOXDt1XvHgY