ปีใหม่นี้ หนีเมืองกรุง มุ่งสู่จังหวัดอุตรดิตถ์กันเถอะ เชื่อว่าหลายคนยังไม่เคยมาเที่ยวที่นี่ อุตรดิตถ์เป็นเมืองเล็กๆ ตั้งอยู่ทางภาคเหนือตอนล่างของประเทศ ทว่าเป็นเมืองที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์มาอย่างยาวนาน แหล่งท่องเที่ยวก็มีหลากรสชาติทีเดียว แบบความสวยงามทางธรรมชาติมีให้เห็นทุกมุมเมือง แบบตำนานอันลึกลับที่น่าหลงใหลของเมืองลับแลก็มีให้ไปพิสูจน์ ทริปนี้คุณจะฟินสุดๆ กับเสน่ห์ของเมืองอุตรดิตถ์

วัดพระบรมธาตุทุ่งยั้ง

วัดนี้เป็นโบราณสถานที่สำคัญแห่งหนึ่งของประเทศไทยและเมืองทุ่งยั้ง ตั้งอยู่ห่างจากตัวเมืองอุตรดิตถ์ราว 5 กิโลเมตร ไม่ปรากฏว่าสร้างขึ้นสมัยใด แต่สันนิษฐานจากหลักฐานรูปแบบศิลปกรรมน่าจะสร้างขึ้นในสมัยสุโขทัยและศรีสัชนาลัย

ภายในวัดเป็นที่ประดิษฐานเจดีย์พระบรมธาตุทุ่งยั้ง อันเป็นเจดีย์เก่าแก่แต่เดิมเป็นทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ เมื่อได้รับการบูรณะจึงมีลักษณะแบบลังกาทรงกลมฐานเป็นรูปสี่เหลี่ยมสามชั้นดังที่เห็นในปัจจุบัน โดยเชื่อกันว่าเป็นที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุส่วนที่เรียกว่า อุรังคธาตุ (อัฐิส่วนหน้าอก) ขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า

นอกจากนั้นยังเป็นที่ตั้งพระวิหารหลวงซึ่งสร้างขึ้นตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา ก่อด้วยศิลาแลงและอิฐ หลังคาลดหลั่นกันเป็น 3 ชั้น หน้าบันแกะสลักลงรักปิดทองอย่างงดงาม มีทั้งหมด 5 ห้องด้วยกัน ภายในพระวิหารหลวงเป็นที่ประดิษฐานหลวงพ่อหลักเมืองหรือหลวงพ่อโต ซึ่งเป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัยบนฐานชุกชีอันเป็นที่เคารพสักการะของคนหมู่มาก เพราะเมื่อขอพรแล้วเชื่อกันว่าได้สิ่งที่พึงปรารถนาตามคำอธิษฐาน วัดแห่งนี้ได้ขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานโดยกรมศิลปากร มาตั้งแต่ปี พ.ศ.2478 แล้ว

ที่ตั้ง ตำบลทุ่งยั้ง อำเภอลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์

อำเภอลับแล

แวะเวียนมาเที่ยวอุตรดิตถ์ทั้งที ต้องไม่พลาดอำเภอที่เป็นตำนานเล่าขานกันมาอย่างยาวนาน เช่น อำเภอลับแล ซึ่งเป็นชุมชนโบราณมีมาตั้งแต่สมัยกรุงสุโขทัยและเป็นอำเภอที่มีทิวทัศน์สวยงามรายล้อมด้วยภูเขา มีวัฒนธรรมความเป็นอยู่ที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว

ไฮไลท์คือ ซุ้มประตูเมืองลับแล พิพิธภัณฑ์เมืองลับแลเป็นสถานที่รวบรวมประวัติ วิถีชีวิตของเมืองลับแล วัดพระบรมธาตุทุ่งยั้ง วัดพระแท่นศิลาอาสน์เป็นที่ประดิษฐานพระแท่นศิลาอาสน์ปูชนียวัตถุสำคัญของจังหวัดอุตรดิตถ์ซึ่งมีความเชื่อกันว่าหากใครได้มาสักการะจะได้พบกับอานิสงส์สูงสุดเช่นเดียวกับการไปกราบสักการะพระพุทธบาทที่จังหวัดสระบุรี ตลาดสดเทศบาลศรีนพมาศเป็นตลาดสไตล์ย้อนยุคโบราณซึ่งนอกจากจะมีข้าวของจำหน่ายแล้ว สิ่งที่น่าสนใจของนักท่องเที่ยวอีกอย่างคืองานศิลปะภาพวาดบนกำแพงเล่าเรื่องราววิถีชีวิตของชาวชุมชนในอดีต

น้ำตกแม่พูลเป็นน้ำตกที่เกิดจากการตกแต่งธารน้ำ โดยการเทปูนให้น้ำลดหลั่นจากภูเขาสูงลงมาดูกลมกลืนกับธรรมชาติ วัดดอนสักเป็นวัดที่สร้างด้วยไม้สักทั้งหลังสันนิษฐานว่าสร้างตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา ตลาดผลไม้หัวดงเป็นตลาดขายผลไม้ทั้งส่งและปลีก หากต้องการซื้อผลไม้ขึ้นชื่ออย่างทุเรียนหลงลับแล หลินลับแลให้มาช่วงเดือนมิถุนายนถึงกรกฎาคม นอกจากนั้นยังมี ลางสาด ลองกอง และผลไม้อื่นๆ ให้เลือกซื้อหาด้วย

ที่ตั้ง อำเภอลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์

วัดท่าถนน

วัดท่าถนน เดิมชื่อวัดวังเตาหม้อ ตั้งอยู่ตรงข้ามสถานีรถไฟอุตรดิตถ์ บริเวณริมแม่น้ำน่าน เป็นอีกหนึ่งวัดที่ควรเข้าไปกราบสักการะ เนื่องด้วยภายในวิหารของวัดท่าถนนจะเป็นที่ประดิษฐาน หลวงพ่อเพชร พระพุทธรูปเชียงแสนสิงห์ 1 ปางมารวิชัยนั่งขัดสมาธิเพชร หล่อด้วยทองสัมฤทธิ์ทั้งองค์ ซึ่งมีพุทธลักษณะที่งดงามยิ่งนัก นับเป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ประจำเมืองอุตรดิตถ์ และเป็นตำนานแห่งความศรัทธาที่ผู้คนเคารพกันเป็นอย่างยิ่งมาตั้งแต่อดีตจนกระทั่งถึงปัจจุบัน

ภายในพระอุโบสถมีภาพจิตรกรรมฝาผนัง และในบริเวณวัดยังมีอาคารที่สวยงามถูกสร้างแบบศิลปะตะวันตก ซึ่งสร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2474 ปัจจุบันใช้เป็นโรงเรียนปริยัติธรรมและภาษาบาลีของพระภิกษุสามเณร หากใครจะไปร่วมเทศกาลงานประเพณีนมัสการหลวงพ่อเพชรซึ่งจัดขึ้นเป็นประจำให้ไปในช่วงกลางเดือนมีนาคม

ที่ตั้ง ตำบลท่าอิฐ อำเภอเมือง จังหวัดอุตรดิตถ์

อุทยานแห่งชาติภูสอยดาว

อุทยานแห่งชาติภูสอยดาว มีเนื้อที่ 125,110 ไร่ เป็นพื้นที่ที่สภาพป่าค่อนข้างสมบูรณ์ปกคลุมด้วยป่าธรรมชาติอันสวยงามเต็มไปหมด อันเป็นแหล่งของต้นน้ำลำธาร ยอดสูงสุดของภูสอยดาวสูงจากระดับน้ำทะเล 2,102 เมตร ซึ่งสูงเป็นอันดับที่ 5 ของประเทศไทย บนยอดดอยจะเต็มไปด้วยทะเลหมอกงดงามมาก โดยจุดนี้จะเปิดให้นักท่องเที่ยวขึ้นได้เฉพาะฤดูหนาวเท่านั้น และมีจุดกางเต้นท์รวมถึงมีเต้นท์ให้เช่า มีร้านค้าของอุทยานฯ ไว้บริการด้วย

ส่วนจุดที่ดึงดูดความสนใจของนักท่องเที่ยวจุดอื่นๆ ได้แก่ น้ำตกภูสอยดาวซึ่งเป็นน้ำตกขนาด 5 ชั้น น้ำตกหลุมพบ น้ำตกสายทิพย์ ลานหินลำน้ำภาค หลักเขตไทย-ลาว ทุ่งดอกไม้ในป่าสน และการผจญภัยขึ้นสู่ลานสนสามใบอันสวยงามเนื้อที่กว่าพันไร่ ราวๆ ช่วงฤดูฝนเดือนสิงหาคม-กันยายนของทุกปี กลางทุ่งหญ้าจะมีดอกไม้ดินออกดอกสีม่วงเป็นกลุ่มหนาแน่นเป็นที่ประทับใจผู้มาเยือนเป็นอย่างยิ่ง ที่สำคัญการเดินทางขึ้นไปอุทยานฯ สะดวกเพราะมีถนนลาดยางทอดเข้าสู่ตัวพื้นที่เลยทีเดียว

ที่ตั้ง ตำบลห้วยมุ่น อำเภอน้ำปาด จังหวัดอุตรดิตถ์

อนุสาวรีย์พระยาพิชัยดาบหัก

อนุสาวรีย์พระยาพิชัยดาบหัก ประดิษฐานอยู่หน้าศาลากลางจังหวัดอุตรดิตถ์ ตามประวัติพระยาพิชัยดาบหักหรือนายทองดีเกิดตอนปลายสมัยกรุงศรีอยุธยา มีความสามารถในเรื่องมวยและดาบ ต่อมาได้เข้ารับราชการในสมัยพระเจ้าตากคอยปราบข้าศึกที่มารุกรานและได้ต่อสู้กับกองทัพพม่าที่มาตีเมืองพิชัยจนกระทั่งดาบหักแต่ก็สามารถป้องกันเมืองเอาไว้ได้ จึงได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นพระยาพิชัยปกครองเมืองพิชัยอันเป็นบ้านเกิดของท่าน หลังจากนั้นชาวเมืองจึงพร้อมใจกันสร้างอนุสาวรีย์ขึ้นมาเพื่อสดุดีวีรกรรมความกล้าหาญในการรบครั้งนั้นของท่าน

อนุสาวรีย์แห่งนี้ออกแบบและหล่อโดยกรมศิลปากร ทำพิธีเปิดเมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2512 และบริเวณไม่ไกลกันนักยังมีพิพิธภัณฑ์พระยาพิชัยดาบหักซึ่งแสดงอัตชีวประวัติของพระยาพิชัยดาบหัก ประวัติการสู้รบ แบบจำลองสนามรบ วิถีชีวิตผู้คนเมืองอุตรดิตถ์ในสมัยอยุธยาตอนปลาย และพิพิธภัณฑ์เหล็กน้ำพี้สถานที่เก็บดาบเหล็กน้ำพี้ที่ใหญ่ที่สุดในโลกให้ชมด้วย

ที่ตั้ง อำเภอเมือง จังหวัดอุตรดิตถ์

บ่อเหล็กน้ำพี้

บ่อเหล็กน้ำพี้เป็นแหล่งสินแร่เหล็กตามธรรมชาติที่จัดให้อยู่ในโลหะธาตุตระกูลเดียวกับเหล็กไหล และยังเป็นโบราณสถานที่มีความสำคัญของจังหวัดอุตรดิตถ์ เนื่องจากเป็นแหล่งเหล็กกล้าที่นำมาทำพระแสงดาบตั้งแต่สมัยโบราณ

เดิมมีอยู่หลายบ่อ และปรากฏเตาถลุงเหล็กโบราณนับพันๆ แห่งในพื้นที่ ซึ่งมีบ่อที่สำคัญเรียกว่า บ่อพระแสง ที่สงวนไว้ใช้ทำพระแสงดาบสำหรับพระมหากษัตริย์เท่านั้น นอกจากนี้ยังมีบ่อพระขรรค์ซึ่งช่างในสมัยโบราณได้นำแร่เหล็กน้ำพี้จากบ่อนี้ไปถลุงทำเป็นพระขรรค์ของพระมหากษัตริย์ และนำไปถลุงทำอาวุธเพื่อใช้ในการศึกสงครามมาตั้งแต่สมัยโบราณ เพราะมีความเชื่อว่าเหล็กจากแร่เหล็กน้ำพี้มีความแข็งแกร่ง ความศักดิ์สิทธิ์ และความอาถรรพ์ในตัว

ที่ตั้ง ตำบลน้ำพี้ อำเภอทองแสนขัน จังหวัดอุตรดิตถ์

เขื่อนสิริกิติ์

เขื่อนสิริกิติ์ตั้งอยู่ห่างจากตัวเมืองประมาณ 58 กิโลเมตร เป็นเขื่อนดินที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย ก่อสร้างขึ้นตามโครงการพัฒนาลุ่มน้ำน่าน เดิมชื่อ เขื่อนผาซ่อม ต่อมาได้รับพระบรมราชานุญาตให้อัญเชิญพระนามาภิไธย สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ ๙  ขนานนามว่า เขื่อนสิริกิติ์

เขื่อนแห่งนี้เปิดใช้งานเมื่อปี พ.ศ.2515 มีประโยชน์หลายประการด้วยกันเพื่อการชลประทาน การบรรเทาอุทกภัย การผลิตกระแสไฟฟ้าการประมง การคมนาคมทางน้ำ และการท่องเที่ยว ในส่วนการท่องเที่ยวนั้นเนื่องจากเขื่อนสิริกิติ์มีทิวทัศน์ที่สวยงาม มีต้นไม้หลากหลายชนิดให้เที่ยวชม โดยเฉพาะฤดูหนาวที่พืชพันธุ์ไม้งานบานสะพรั่ง ไฮไลท์ที่คนมักชอบไปถ่ายรูปกัน คือ บริเวณสะพานเฉลิมพระเกียรติบรมราชินีนาถ ซึ่งเป็นสะพานแขวนทอดข้ามลำน้ำน่าน บนสะพานจะสามารถชมวิวและถ่ายรูปแม่น้ำน่านและภูเขาโดยรอบได้อย่างมิรู้เบื่อ มีร้านอาหารริมระเบียงน่านเสิร์ฟความอร่อยให้กับทุกคนด้วย

นอกจากนี้ ยังมีเรือนรับรองพระบรมวงศานุวงศ์ให้ชมในส่วนภายนอก มีหมู่บ้านเรือตามแนวพระราชดำริรัชกาลที่ ๙ และยังมีสวนสาธารณะที่ให้ความร่มรื่นเป็นแหล่งพักผ่อนออกกำลังกายที่ดีเยี่ยมของจังหวัดนี้ด้วย

ที่ตั้ง ตำบลผาเลือด อำเภอท่าปลา จังหวัดอุตรดิตถ์

รวมร้านเด็ดที่ห้ามพลาด

• ร้านเจ้นีย์ของทอดลับแล เมนูเด่นคือ หน่อไม้ยัดไส้หมูสับ ขนมปังหน้าหมู กุ้งทอด ปอเปี๊ยะทอด
  
  
• เฮือนลับแล เสิร์ฟทั้งอาหารเหนือพื้นเมือง อาหารสไตล์ฟิวชั่น เครื่องดื่มและเบเกอรี่ต่างๆ พร้อมด้วยวิวอันงดงาม
  
  
• ข้าวพันผัก Indy เมนูเด่นคืออาหารท้องถิ่นของเมืองลับแล นั่นคือ ข้าวพันผักต่างๆ ที่ทั้งเป็นสูตรโบราณของเมืองลับแลและสูตรปรับปรุงใหม่
  
  
• ลับแลคลับ ร้านสุดชิคบรรยากาศดี เน้นอาหารจานเดียว อาหารกินเล่น เครื่องดื่ม และขนมหวาน
  
  
• ร้านก๋วยเตี๋ยวต้มยำไข่ (คอวัง) เมนูเด็ดก๋วยเตี๋ยวต้มยำไข่สูตรโบราณ น้ำซุปอร่อยเข้มข้นครบเครื่อง
  
  
• ครัวชายน้ำ บรรยากาศดีตั้งอยู่ริมน้ำน่าน ขายอาหารไทย อาหารประเภทปลาหลากเมนู
  
  
• เรือนพี่เรือนน้องน้ำยาปลาตะโกก ร้านขนมจีนแสนอร่อยรสชาติกลมกล่อมถึงเครื่องที่เปิดบริการมายาวนาน
  
  
• พิพิธภัณฑ์เรือนลับแลโบราณ เลอลับแลง เมนูที่ต้องลอง ข้าวพันจั๊บหรือก๋วยจั๊บน้ำข้นต่างกันตรงเส้นที่นำมาทำ และเมนูขนมหวานก็ไม่ควรพลาด
  
  
• ขนมเทียนเสวย ชิดดวง กนกมณี ขนมเทียนสูตรโบราณของดีเมืองอุตรดิตถ
  

การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานสุโขทัย โทรศัพท์ 055 616-228