ต่อเนื่องจากบทความที่แล้ว “อสังหาริมทรัพย์กับผู้เยาว์ สิทธิ และข้อจำกัดทางกฎหมายที่พ่อแม่ควรเข้าใจ” ที่ท่านได้ทราบหลักการทางกฎหมายเบื้องต้นของการให้อสังหาริมทรัพย์ เช่น ที่ดิน บ้าน คอนโด แก่บุตรไปแล้ว ซึ่งในความเป็นจริงคุณพ่อคุณแม่ก็อาจจะมีการให้อย่างอื่นที่นอกเหนือจากอสังหาริมทรัพย์แก่บุตร เช่น เงินสด รถยนต์ ทองคำ/เครื่องประดับ สิ่งของเหล่านี้เรียกว่า “สังหาริมทรัพย์” เมื่อให้ไปแล้วจะมีเรื่องภาษีการรับให้ด้วยหรือไม่ เรามาติดตามกันนะครับ

ตามหลักกฎหมาย สังหาริมทรัพย์ จะหมายถึงทรัพย์สินที่สามารถเคลื่อนที่ได้ เช่น เงินสด รถยนต์ ทองคำ เครื่องประดับ ภาพวาด พระเครื่อง หลักทรัพย์ เป็นต้น จะเห็นได้ว่าสังหาริมทรัพย์นั้นครอบคลุมทรัพย์สินอยู่หลากหลายประเภท ซึ่งทางครอบครัวก็อาจจะมีการทยอยส่งต่อทรัพย์สินที่เป็นสังหาริมทรัพย์ให้แก่บุตรหลานในระหว่างที่ตัวเองยังมีชีวิตอยู่ ในเรื่องนี้ก็จะมีภาษีการรับให้ที่กำหนดให้ “ผู้รับ” สังหาริมทรัพย์เป็นผู้เสียภาษีการรับให้ โดยสรุปได้ 3 กรณี ดังนี้

1. การให้โดยบุพการี เช่น คุณพ่อ คุณแม่ คุณปู่ คุณย่า คุณตา คุณยาย ให้สังหาริมทรัพย์แก่ผู้สืบสันดาน เช่น ลูก หลาน เหลน 

การให้ในกรณีนี้จะดูที่ความสัมพันธ์ระหว่างผู้ให้และผู้รับ โดยผู้รับที่เป็นผู้สืบสันดานจะต้องเสียภาษีในส่วนที่เกิน 20 ล้านบาทต่อปีภาษี โดยเสียภาษีจากส่วนที่เกิน 20 ล้านบาทในอัตรา 5% 

ยกตัวอย่าง ในปี 2568 คุณพ่อได้ยกหุ้นในบริษัทของครอบครัวให้แก่ นาย ก. มูลค่า 10 ล้านบาท คุณแม่ได้ให้เงินแก่ นาย ก. จำนวน 10 ล้านบาท คุณปู่ได้ให้ทองคำแก่ นาย ก. มูลค่า 5 ล้านบาท 

ปี 2568 นาย ก. ได้รับ

• หุ้นจากคุณพ่อ 10 ล้านบาท
• เงินจากคุณแม่ 10 ล้านบาท
• ทองจากคุณปู่ 5 ล้านบาท
• รวม 25 ล้านบาท

นาย ก. ต้องเสียภาษี = 5% × (25 - 20) ล้าน = 250,000 บาท

ในกรณีตัวอย่างนี้ นาย ก. ที่เป็นผู้สืบสันดานได้รับสังหาริมทรัพย์ในปี 2568 รวมทั้งสิ้น 25 ล้านบาท นาย ก. ที่เป็น “ผู้รับ” สังหาริมทรัพย์จะต้องเสียภาษีการรับให้จากส่วนที่เกิน 20 ล้านบาท ในอัตรา 5% ดังนั้น นาย ก. จะต้องเสียภาษีเท่ากับ 250,000 บาท โดยคำนวณจาก 5% ของ 5 ล้านบาท   

2. การให้ตามหน้าที่ธรรมจรรยาหรือการให้โดยเสน่หาเนื่องในพิธีหรือตามโอกาสแห่งขนบธรรมเนียมประเพณี

สำหรับกรณีนี้กฎหมายจะไม่ได้ดูความสัมพันธ์ระหว่างผู้ให้และผู้รับเหมือนอย่างกรณีที่ 1 แต่จะดูจากสาเหตุแห่งการให้ ถ้าเป็นการให้ตามหน้าที่ธรรมจรรยา หรือการให้โดยเสน่หาเนื่องในพิธีหรือตามโอกาสแห่งขนบธรรมเนียมประเพณี ผู้รับสังหาริมทรัพย์จะมีหน้าที่ต้องเสียภาษีการรับให้ในส่วนที่เกิน 10 ล้านบาทต่อปีภาษี โดยเสียภาษีจากส่วนที่เกิน 10 ล้านบาทในอัตรา 5% 

ยกตัวอย่าง ในงานแต่งงานของ นาย ก. คุณลุงคุณป้า ได้ให้เงิน 6 ล้านบาท คุณอาได้ให้เงินอีก 5 ล้านบาท ในตัวอย่างนี้ นาย ก. ได้รับเงินที่เป็นสังหาริมทรัพย์รวมทั้งสิ้น 11 ล้านบาท 

งานแต่งงาน นาย ก. ได้รับ

• เงินจากคุณลุงคุณป้า 6 ล้านบาท
• เงินจากคุณอา 5 ล้านบาท
• รวม 11 ล้านบาท

นาย ก. ต้องเสียภาษี = 5% × (11 - 10) ล้าน = 50,000 บาท

นาย ก. ที่เป็น “ผู้รับ” จะต้องเสียภาษีการรับให้จากส่วนที่เกิน 10 ล้านบาท ในอัตรา 5% ดังนั้น นาย ก. จะต้องเสียภาษีเท่ากับ 50,000 บาท โดยคำนวณจาก 5% ของ 1 ล้านบาท  

3. กรณีอื่น

หากไม่เข้ากรณีที่ 1 หรือ กรณีที่ 2 “ผู้รับ” สังหาริมทรัพย์จะมีหน้าที่ต้องนำมารวมคำนวณกับเงินได้อื่นเพื่อเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาในอัตราก้าวหน้า 5% - 35%

บทความโดย : ดร.นิติ เนื่องจำนงค์ ผู้อำนวยการอาวุโส Wealth Planning and Family Office

ลูกค้า SCB PRIVATE BANKING ที่สนใจในเรื่องบริหารสินทรัพย์ครอบครัวเพื่อส่งต่อความมั่งคั่งจากรุ่นสู่รุ่น สามารถติดต่อ Wealth Planning and Family Office Division ของธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน) ได้ที่อีเมล [email protected] หรือที่ปรึกษาด้านการเงินและการลงทุน (RM) ของท่าน