ในยุคดิจิทัลที่ถนนทุกสายมุ่งสู่ออนไลน์ มีหรือที่ขบวนการมิจฉาชีพจะไม่ปรับตัวเพื่อหากลวิธีแบบใหม่หลอกล่อเหยื่อให้ติดเบ็ด แน่นอนว่าการล่อหลอกจะทำให้เกิดความโลภ เกิดกิเลส  เพื่อให้ลงทุนในธุรกิจหรือสินทรัพย์จากความไม่รู้ในธุรกิจอย่างดีพอ ซึ่งส่วนใหญ่มักจะหลอกให้ลงทุนในการลงทุนออนไลน์แบบใหม่ ธุรกิจใหม่ โดยอ้างว่าจะได้ผลตอบแทนสูงกว่าการลงทุนทั่วไป เช่น  ได้รับดอกเบี้ยทุก 3 เดือนหรือลงทุน 3 ปีได้รับเงินต้นพร้อมดอกเบี้ย 100% เป็นต้น

การเล่นแชร์คืออะไร

การเล่นแชร์เป็นการรวมกลุ่มของบุคคลตั้งแต่ 3 คนขึ้นไป ท้าวแชร์ต้องจดทะเบียน หากไม่จดทะเบียนถือว่าผิดกฎหมาย (มาตรา 6) โดยแต่ละคนจ่ายเงินเข้ากองกลางเป็นงวดๆ แล้วหมุนเวียนกันรับเงินกองกลางโดยการประมูลหรือวิธีอื่นที่ตกลงกัน 

สมาชิกในวงแชร์

• ท้าวแชร์ - ผู้ดูแลเก็บเงินกองกลางและจัดการให้สมาชิกได้รับเงินตามที่ตกลงกัน
• ลูกแชร์ – สมาชิกที่ต้องจ่ายเงินเข้ากองกลางแต่ละงวดและรอคิวรับเงิน

แชร์ออนไลน์ผิดกฏหมายหรือไม่

แชร์ออนไลน์ถ้าไม่ได้จดทะเบียน หรือมีลักษณะหลอกลวง/แชร์ลูกโซ่ ถือว่าผิดกฎหมาย มีโทษทั้งทางแพ่งและอาญา โดยสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง (สศค.) เตือนประชาชนระวังแชร์ออนไลน์ที่ไม่ได้จดทะเบียน และมีลักษณะเป็นแชร์ลูกโซ่ ซึ่งนอกจากจะผิดกฎหมายแล้วยังพบการชักชวนผ่านช่องทางออนไลน์ต่าง ๆ เช่น เฟซบุ๊ก, TikTok, ไลน์ เป็นจำนวนมาก 

แชร์ออนไลน์ 2 แบบที่ผิดกฎหมาย

แบบที่ 1 - การกู้ยืมนอกระบบแฝงแชร์

• ท้าวแชร์เชิญเพื่อนมาตั้งกลุ่มแชต หรือในไลน์
• ให้สมาชิกประมูลเงินดอกเบี้ยสูงพร้อมกำหนดส่งเงินแน่นอน
• อาจผิด พ.ร.บ.ห้ามเรียกดอกเบี้ยเกินอัตรา

แบบที่ 2 - แชร์ปลอมฉ้อโกง

• ตั้งกลุ่มหลายวงมีสมาชิกที่เป็นหน้าม้าจำนวนมาก
• ท้าวแชร์ไม่ส่งเงินให้ผู้ประมูลตามจำนวน
• หลอกลวงโดยไม่มีการประมูลจริง

ฝ่าฝืนกฎหมาย

• ผิด พ.ร.บ.การเล่นแชร์ มาตรา 6 และ 9
• ห้ามโฆษณาชี้ชวนประชาชนทั่วไป
• ห้ามเป็นนายวงแชร์เกิน 3 วง หรือมีสมาชิกเกิน 30 คน เว้นแต่ได้รับอนุญาตจากนายทะเบียน

พอมิจฉาชีพได้เงินไปก็จะนำเงินที่ได้ไปจ่ายดอกเบี้ยหรือเงินปันผลให้กับคนแรกที่ลงทุน จากนั้นก็จะหาเหยื่อรายใหม่มาเป็นลูกข่ายลงทุนอีกเป็นทอดๆ ไปเรื่อยๆ เพื่อนำเงินมาจ่ายให้เท้าแชร์หรือแม่ข่าย หากเกิดเหตุไม่สามารถหาคนใหม่มาลงทุนออนไลน์เพิ่มได้แชร์ก็จะล้ม เพราะไม่มีเงินมาจ่ายดอกเบี้ยหรือเงินปันผลได้อีก และเมื่อแชร์ลูกโซ่ล้ม คดีส่วนใหญ่ผู้เสียหายหรือเหยื่อมักจะทวงเงินคืนจากมิจฉาชีพไม่ได้เพราะเงินมักจะถูกโยกย้ายออกไปก่อนจะมีคดีความ จนไม่สามารถตามหาเส้นทางการเงินได้ ในที่สุด คนที่โดนหลอกลวงมักสิ้นเนื้อประดาตัวหรืออาจสูญสิ้นเงินเก็บที่หามาทั้งชีวิตก็เป็นได้

หากลองคิดตามความเป็นจริง ไม่มีการลงทุนใดในโลกที่สามารถการันตีผลตอบแทนที่แน่นอนได้ แต่ด้วยเทคนิคและกลวิธีที่แยบยล การหลอกลวงโดยใช้ความร่ำรวยโอ้อวด อ้างคนมีชื่อเสียง  ยิ่งถ้าหากเป็นเพื่อนฝูงมาชวนความเชื่อใจก็ยิ่งมีสูง ทำให้โดนหลอกลวงต่อได้ง่าย ในปัจจุบันแชร์ออนไลน์มีหลากหลายประเภทแล้วแต่มิจฉาชีพจะจัดตั้งขึ้นมาทั้งการขายสินค้า, ขายตรง, ลงทุนออนไลน์ในสินทรัพย์ใหม่ๆ เช่น  Forex หรือสกุลเงินดิจิทัล, ระดมเงินเข้าตลาดหุ้นไปถึงแชร์เลี้ยงวัวก็ยังมีข่าวให้เห็นตามสื่อออนไลน์ แต่ไม่ว่าจะเป็นแชร์ออนไลน์หรือแชร์ลูกโซ่ประเภทไหน มักจะมีลักษณะร่วมที่มิจฉาชีพใช้เป็นเหยื่อล่อเพื่อหลอกลวงหรือเชิญชวนให้คนลงทุนดังนี้

รู้ไว้ไม่ตกเป็นเหยื่อแชร์ออนไลน์ 

• มักโฆษณาชวนเชื่อผ่านสื่อออนไลน์ ว่าเป็นการลงทุนที่ง่ายมาก ได้ผลกำไรงาม ใครๆ ก็ทำได้ แถมการันตีผลตอบแทน  หรือลงทุนระยะสั้นให้ผลตอบแทนสูง ไม่มีขาดทุน แต่ในความเป็นจริง การลงทุนมีความเสี่ยง ยิ่งผลตอบแทนสูง ยิ่งเสี่ยงมาก 
  
  
• บอกให้ชวนเพื่อนสนิทหรือคนรู้จักมาลงทุน เช่น ยิ่งชวนคนมาลงทุนเยอะๆ ยิ่งได้ผลตอบแทนมาก หรือจะได้คอมมิชชันจากการหาคนมาลงทุน เป็นต้น  เมื่อเหยื่อรายแรกได้รับผลตอบแทนซื้อใจจากมิจฉาชีพทำให้เกิดความน่าเชื่อถือเพื่อหลอกให้ลงเงินมากขึ้นกว่าเดิม เมื่อเหยื่อเชื่อใจก็จะบอกให้ชักชวนเพื่อนฝูงญาติสนิทมิตรสหายให้มาร่วมลงทุน ซึ่งมักจะได้ผลดีเพราะคนเป็นญาติหรือเพื่อนสนิทใกล้ชิดจะจูงใจได้ง่ายกว่า
  
  
• ใช้เทคนิคโน้มน้าวเร่งรัดให้รีบตัดสินใจลงทุน เช่น ลงทุนก่อนเพราะสิทธิพิเศษมีจำกัด, รีบลงทุนจะได้ผลตอบแทนดีกว่าคนมาทีหลัง , รีบโอนเงินลงทุนเป็นค่าธรรมเนียมเพื่อรับรางวัลพิเศษมากกว่าใคร เป็นต้น
  
  
• เมื่อแชร์ออนไลน์ที่มีลักษณะเป็นแชร์ลูกโซ่ เริ่มไม่มีคนหลงเข้าลงทุนหรือมิจฉาชีพหมุนเงินไม่ทัน ก็มักจะอ้างว่าธุรกิจขาดทุน ธุรกิจติดปัญหา ขอผลัดผ่อนการส่งดอกเบี้ยหรือเงินปันผลไปก่อน หรือรอรอบหน้าจะให้เงินเป็นสองเท่าเพื่อประวิงเวลา แล้วทำการโยกย้ายเงินหรือแปลงสภาพเงิน ก่อนที่เหยื่อหรือผู้เสียหายจะรู้สึกถึงความผิดปกติจนเข้าแจ้งความกับตำรวจ ซึ่งในตอนนั้นก็ไม่สามารถแกะรอยเส้นทางการเงินได้แล้ว เพราะเงินได้ถูกถอนออกไปหมดหรือถูกแปลงสภาพไปเรียบร้อยแล้ว รวมทั้งมิจฉาชีพยังได้หลบหนีไปแล้วด้วย
  
  
• มิจฉาชีพหรือท้าวแชร์มักจะสร้าง Account ออนไลน์แล้วซื้อโฆษณายิงไปหากลุ่มเป้าหมาย ด้วยการสร้างภาพให้ดูดีว่าอยู่บ้านหลังใหญ่ ขับรถสปอร์ต ใช้ชีวิตหรูหรา ไปเที่ยวต่างประเทศบ่อยๆ หรืออาจมีการโชว์ภาพถ่ายคู่กับคนดังทำตัวเหมือนรู้จักกัน หรือเอารูปดารามาแอบอ้างว่าเป็นผู้ร่วมทุน เพื่อให้คนเชื่อถือและสงสัยว่าทำอาชีพอะไรทำไมชีวิตดูรวย เมื่อเหยื่อเริ่มตายใจก็จะบอกว่าที่รวยเพราะลงทุนแบบนี้ใครสนใจทักมาได้
  
  
• บริษัทที่มิจฉาชีพอุปโหลกตั้งขึ้นมา มักจะสืบหาต้นต่อหรือตรวจสอบไม่ได้ทางออนไลน์หรือไม่มีตัวตนอยู่จริง หรืออาจมีเว็บไซต์ปลอมหรือสื่อเซียลมีเดียปลอมขึ้นมาให้ดูมีตัวตนจริง โดยนำรูปบุคคลอื่นมาแอบอ้าง เป็นต้น
   
• ในบางครั้งเมื่อเหยื่อสงสัยว่าการลงทุนแบบนี้ผิดกฎหมาย  มิจฉาชีพมักโต้แย้งว่าเป็นการลงทุนออนไลน์ในต่างประเทศที่ชอบด้วยกฎหมายในประเทศนั้นๆ ซึ่งใช้ไม่ได้เพราะหากมีการระดมทุนเกิดขึ้นในประเทศไทยจะต้องอยู่ภายใต้กฎหมายของประเทศไทย การแอบอ้างว่าถูกกฎหมายในต่างประเทศนั้นใช้ไม่ได้   

ก่อนลงทุนควรเช็กอะไรบ้าง  

ก่อนลงทุนให้ตรวจสอบชื่อบริษัทว่าเป็นบริษัทที่ได้รับอนุญาตถูกต้องตามกฎหมายหรือไม่ ดังนี้

• ตรวจสอบ SEC Check First ที่เว็บไซต์ สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (https://www.sec.or.th) เพื่อค้นหารายชื่อผู้ให้บริการในตลาดทุนที่อยู่ภายใต้การกำกับดูแลของ ก.ล.ต. รวมถึงค้นหาผลิตภัณฑ์ที่ได้รับอนุญาตเพื่อช่วยในการตัดสินใจลงทุน (หลักทรัพย์/สินทรัพย์ดิจิทัล) และค้นหารายชื่อผู้ที่ไม่ได้รับอนุญาต/จดทะเบียน/ความเห็นชอบที่อยู่ใน Investor Alert หรือสอบถามสายด่วน โทร.1207   
  
  
  
• หากเกิดข้อสงสัยว่าถูกหลอกจากมิจฉาชีพแชร์ออนไลน์หรือแชร์ลูกโซ่  ให้ติดต่อส่วนป้องปรามการเงินนอกระบบ กองนโยบายพัฒนาระบบการเงินภาคประชาชน สํานักงานเศรษฐกิจการคลัง โทร. 0-216- 7128 ถึง 36 ต่อ 153 – 160 หรือ ศูนย์รับแจ้งการเงินนอกระบบ โทร. 1359 กด 1

ฉะนั้นก่อนที่จะตัดสินใจลงทุนออนไลน์  ขอให้ฉุกใจคิดก่อนสักนิดว่าไม่มีการลงทุนใดๆ ที่ให้ผลตอบแทนสูงได้ในระยะสั้นแล้วสามารถการันตีผลตอบแทนได้ และยิ่งลงทุนออนไลน์ แล้วให้ผลกำไรมากเท่าไหร่ ก็ยิ่งมีความเสี่ยงสูงมากขึ้นด้วยเช่นกัน หากไม่อยากตกเป็นเหยื่อของมิจฉาชีพก่อนลงทุนหรือร่วมทำธุรกิจที่มีการชักชวนผ่านสื่อออนไลน์ ควรตรวจสอบความน่าเชื่อถือก่อนการลงทุนออนไลน์  หรือเลือกลงทุนในสถาบันการเงินที่น่าเชื่อถือที่ได้รับการรับรองจากองค์กรภาครัฐ