การเปลี่ยนสถานะจาก “นักศึกษา” มาเป็น “มนุษย์เงินเดือน” อาจดูเหมือนเป็นก้าวที่น่าตื่นเต้นและเต็มไปด้วยโอกาส แต่ในอีกมุมหนึ่ง นี่คือจุดเปลี่ยนสำคัญของ "ชีวิตทางการเงิน" เช่นกัน หลายคนเมื่อเริ่มมีรายได้ประจำครั้งแรก มักเผลอใช้จ่ายแบบไม่วางแผน จนทำให้เงินเดือนหมดก่อนสิ้นเดือน หรือไม่มีเงินเก็บเหลือเลย

มาดูว่า เมื่อไลฟ์สไตล์เปลี่ยน รายได้เปลี่ยน งบประมาณก็ควรปรับอย่างไรบ้าง เพื่อให้ชีวิตการเงินหลังเรียนจบมีเสถียรภาพมากขึ้น

1. ทำความเข้าใจความแตกต่างของค่าใช้จ่ายพื้นฐาน

เมื่อก้าวเข้าสู่การทำงาน ค่าใช้จ่ายพื้นฐานบางประเภทจะเปลี่ยนจาก 'ความประหยัดสูงสุด' เป็น 'ความจำเป็นด้านอาชีพและความสะดวก' ซึ่งต้องนำมาพิจารณาในการตั้งงบประมาณ:

• ค่าเดินทาง: อาจต้องจัดสรรงบฯ สำหรับการเดินทางที่รวดเร็วและตรงเวลามากขึ้น เช่น ค่าบริการขนส่งสาธารณะระดับพรีเมียม หรือค่าเชื้อเพลิงและบำรุงรักษารถยนต์ส่วนตัว
• ค่าใช้จ่ายด้านภาพลักษณ์: การลงทุนในเครื่องแต่งกายที่เหมาะสมกับองค์กรและภาพลักษณ์ทางวิชาชีพ ถือเป็นค่าใช้จ่ายที่จำเป็นต่อการทำงาน
• ค่าอาหาร: ความสะดวกในการรับประทานอาหารในสถานที่ทำงานอาจส่งผลให้ค่าใช้จ่ายส่วนนี้สูงขึ้นเล็กน้อย

หลักการปรับ: จัดทำ “งบประมาณรายเดือน” แล้ววางแผนการใช้จ่ายให้ครอบคลุมรายการใหม่ๆ เหล่านี้ให้ชัดเจนเพื่อควบคุมค่าใช้จ่ายไม่ให้เกินตัว พร้อมเผื่อเงินสำรองไว้เสมอ

2. ปรับไลฟ์สไตล์ให้อยู่ในกรอบรายได้ ไม่ใช่เกินตัว

ช่วงเริ่มต้นทำงานเป็นช่วงที่หลายคนมีแนวโน้มจะตกหลุมพรางของการใช้จ่ายเกินตัว เพราะรู้สึกว่า "มีเงินเดือนเป็นของตัวเองแล้ว" การซื้อของที่อยากได้ การสังสรรค์ หรือการเดินทางบ่อยครั้ง อาจนำไปสู่การสร้างหนี้บัตรเครดิตตั้งแต่เริ่มแรก ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อความมั่นคงทางการเงินในระยะยาว

แนวทางการปรับพฤติกรรมการใช้จ่าย:

• ใช้สูตร 50:30:20 เป็นหลักนำทาง:
  • 50% สำหรับค่าใช้จ่ายจำเป็น: เช่น ค่าเช่า, ค่าเดินทาง, ค่าอาหาร, ค่าผ่อนชำระหนี้
  • 30% สำหรับค่าใช้จ่ายตามใจ/ไลฟ์สไตล์: เช่น การสังสรรค์, ช้อปปิ้ง, ความบันเทิง, ออกกำลังกาย
  • 20% สำหรับเงินเก็บและการลงทุน: ส่วนนี้คือรากฐานความมั่นคงในอนาคตที่ต้องตัดไว้ก่อน
• หลีกเลี่ยงกับดัก FOMO (Fear of Missing Out): อย่าตกเป็นทาสของความกลัวว่าจะพลาดสิ่งที่เพื่อนร่วมงานหรือเพื่อนคนอื่น ๆ กำลังทำอยู่ ไม่ใช่ทุกไลฟ์สไตล์ที่แพงจะเหมาะสมกับสถานะทางการเงินปัจจุบันของคุณ ควรตัดสินใจเลือกกิจกรรมที่สอดคล้องกับงบประมาณที่ตั้งไว้
• เรียนรู้การ "ใช้เงินเพื่อคุณค่า": ถามตัวเองว่าสินค้าหรือบริการนั้น ๆ สร้างคุณค่าหรือความจำเป็นให้กับชีวิตคุณจริง ๆ หรือไม่? การใช้จ่ายตามคุณค่าจะช่วยให้คุณลดการซื้อตามอารมณ์ชั่ววูบหรือตามกระแสได้อย่างมีนัยสำคัญ

3. เริ่มต้นการเก็บเงินทันที: พลังของ 'เวลา' และ 'ดอกเบี้ยทบต้น'

แม้เงินเดือนในช่วงเริ่มต้นการทำงานอาจจะยังไม่สูงมากนัก แต่หัวใจสำคัญของการสร้างความมั่นคงทางการเงินคือ "การเริ่มต้นเร็ว" การเก็บเงินและลงทุนทันทีที่คุณได้รับเงินเดือนก้อนแรก จะทำให้คุณได้รับประโยชน์สูงสุดจากหลักการ ดอกเบี้ยทบต้น (Compounding) ซึ่งหมายถึงการที่ผลตอบแทนที่ได้รับจะถูกนำกลับไปสร้างผลตอบแทนใหม่ได้อย่างต่อเนื่อง

เมื่อมีเวลาให้ดอกเบี้ยทบต้นทำงานนานขึ้นเท่าไร ความมั่งคั่งก็จะยิ่งเติบโตแบบก้าวกระโดดเท่านั้น

แนวทางปฏิบัติง่าย ๆ เพื่อสร้างวินัยทางการเก็บและการลงทุน:

• เก็บเงินแบบอัตโนมัติ (Auto-Transfer) ทันทีที่เงินเดือนเข้า: เพื่อป้องกันการใช้จ่ายก่อนการเก็บ ให้ตั้งค่าการโอนเงินเข้าสู่บัญชีเงินออมหรือบัญชีลงทุนทันที (เช่น 20% ตามสูตร 50:30:20) วิธีนี้คือการสร้างวินัยที่เด็ดขาดที่สุด
• แบ่งบัญชีตามเป้าหมายที่ชัดเจน:การจัดสรรเงินเก็บตามวัตถุประสงค์จะช่วยให้คุณเห็นภาพความคืบหน้าและมีแรงจูงใจในการเก็บมากขึ้น โดยแบ่งเป็นบัญชีย่อยต่าง ๆ ดังนี้:
  • เงินเก็บฉุกเฉิน (Emergency Fund)
  • เงินสำหรับเป้าหมายระยะสั้น (เช่น ท่องเที่ยว, ซื้ออุปกรณ์สำคัญ)
  • เงินเพื่อเป้าหมายระยะยาว (เช่น เงินดาวน์บ้าน, เงินเพื่อการเกษียณ)

การเริ่มต้นชีวิตการทำงานพร้อมกับรายได้ก้อนแรก พร้อมกับการรู้จักบริหารเงิน เป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งต่ออนาคต เพราะเป็นการปลูกฝังวินัยทางการเงินที่ดีตั้งแต่เริ่ม นอกจากการสร้างรากฐานของความมั่นคงตั้งแต่แรกแล้ว การให้เริ่มต้นเก็บเงินในรูปแบบที่มั่นคงก็เป็นอีกทางเลือกที่น่าสนใจ เช่น ประกันสะสมทรัพย์ ซึ่งมีความคุ้มครองและจะช่วยให้มีเงินก้อนใหญ่ในระยะยาวไปพร้อมๆกัน

หากท่านสนใจรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับประกันสะสมทรัพย์ สามารถสอบถามได้ที่ SCB ทุกสาขา 

หมายเหตุ

• ธนาคารเป็นเพียงนายหน้าผู้ชี้ช่องให้ทำประกันภัยเท่านั้น
• รับประกันภัยโดย บมจ. เอฟดับบลิวดี ประกันชีวิต 
• ผู้ซื้อควรทำความเข้าใจในรายละเอียด ความคุ้มครองและเงื่อนไขก่อนตัดสินใจทำประกันภัยทุกครั้ง